Zespół dworsko-parkowy w Bronowicach
Sięgając w głąb historii, w poszukiwaniu początków zespołu dworsko-parkowego, docieramy do II połowy XVI w., kiedy to Krzysztof Firlej herbu Lewart – ówczesny właściciel Bronowic – wybudował w tym miejscu siedzibę rodową o charakterze obronnym oraz założył ogród z malowniczym niegdyś widokiem na leżący na przeciwległym brzegu Wisły zespół pałacowy książąt Czartoryskich w Puławach. Od II połowy XVII w. notujemy wielokrotne zmiany właścicieli dóbr bronowickich, które pozostawione bez należytej opieki z czasem podupadały, by do I połowy XIX w. z zamku pozostała dwukondygnacyjna wieża mieszkalna, określana mianem pałacyku myśliwskiego. Około 1860 r. piwnice pozostałe po zburzonej już wówczas wieży firlejowskiej, wykorzystano do budowy nowego dworu. Założony w owym czasie ogród spacerowy, wraz z aleją grabową oraz wieloma innymi gatunkami drzew i krzewów, zachował się do dnia dzisiejszego, jednak zabudowania dworskie nie zdołały oprzeć się działaniom wojennym lat 1944-1945. Ostatecznie ruiny dworu rozebrano w 1958 r. zaś z pozyskanego materiału zbudowano szkołę.
W ostatnich latach przeprowadzono kompleksową rewitalizację zabytkowego parku, obejmującą prace pielęgnacyjno – konserwacyjne oraz nasadzenie ponad 1700 nowych drzew i krzewów. Wybudowano także zespół boisk sportowych oraz placów zabaw, dzięki czemu park w Bronowicach stał się terenem spacerowo-rekreacyjnym, idealnym do rodzinnego wypoczynku.
Zespół dworsko-parkowy znajduje się przy skrzyżowaniu dróg wojewódzkich Kajetanów – Łęka (741) i Góra Puławska – Kozienice (738).
Ciekawostka:
W bronowickim parku rośnie tulipanowiec amerykański (łac. Liriodendron tulipifera). Gatunek ten pochodzi z Ameryki Północnej, zaś w Polsce znany jest od końca XVIII w. W dawnych czasach sadzono go jako egzotyczną „perełkę”, zdobiącą parki i przypałacowe ogrody.
Warto zobaczyć:
Będąc w Bronowicach warto zwrócić uwagę na zabytkowy, metalowy krzyż, stojący nieopodal bramy wjazdowej do dawnego zespołu dworskiego, którego powstanie datowane jest na 1850 r.
Wieża Firlejowska - rycina Müllera wg. Polkowskiego, opublikowana w 1860 r. na łamach Tygodnika Ilustrowanego.
Pałac w Bronowicach - zdjęcie ze zbiorów prywatnych Pana Mikołaja Spóza.
